Hiện nay, trong các vườn cây ăn trái xuất hiện một số loại bệnh như bệnh thối vỏ chảy nhựa, bệnh thối rễ, thối quả,…làm cho cây sinh trưởng, phát triển kém, còi cọc và một số trường hợp bệnh nặng có thể làm chết cây. Nguyên nhân chủ yếu là do một loại nấm có tên là Phytophthora gây nên. Vậy nấm này từ đâu mà ra và nên phòng trị như thế nào cho hiệu quả để hạn chế và tiêu diệt nấm phytophthora? 

1. Bệnh xì mũ sầu riêng và nấm phytophthora là gì?

Hình 1: vết xì mủ trên sầu riêng khi bị nấm phytophthora gây tấn công

• Bệnh xì mủ là do nấm Phytophthora spp. Phytophthora spp là loại nấm gây bệnh cây trồng tồn tại trong đất và có khả năng gây hại cho hầu hết các loại cây trồng đặc biệt trên cây ăn trái khi nấm tấn công thì làm giảm năng suất, phẩm chất, chất lượng hoặc có thể làm chết cả cây. Nó gây hại trên cả rễ, thân và lá.

Điều kiện phát sinh gây bệnh

Bệnh xì mủ do phytophthora thường xuất hiện và phát ở điều kiện thời tiết nóng và mưa nhiều.

Nấm phytophthora sẽ phát triển mạnh trong điều kiện vườn thường xuyên bị ngập úng, rập rạp, mô trồng cây thấp, đất đai trước khi trồng không xử lý.

Phytophthora spp còn có thể xâm nhập qua rễ từ đó tấn công lên các phần bên trên của cây.

2. Triệu chứng khi cây bị Phytophthora tấn công

• Rễ: Sầu riêng bị nấm phytophthora tấn công sẽ xuất hiện vết xì mủ ở cổ rễ từ đó làm thối rễ và ảnh hưởng đến toàn bộ cây sầu riêng.
• Trên thân và cành: Vết xì mủ ướt, chảy nhựa màu nâu. Xuất hiện vết thối màu nâu trên vỏ.  Vỏ dưới thân cây chuyển màu hồng nhạt. Khi cạo lớp vỏ có thể thấy phần gỗ màu nâu dọc theo thân hoặc cành.
• Trái: Xuất hiện chấm nhỏ màu nâu đen, thường xuất hiện dọc theo chiều từ cuống trái sầu riêng trở xuống chung quanh trái. Sau đó, phát triển từng lõm lan rộng và ăn sâu vào thịt trái, làm thịt trái bị thối.

3. Cách phòng trị nấm phytophthora

Hình 2: Minh họa các giai đoạn phòng - trị nấm phytophthora

Biện pháp canh tác:

• Khi cây chưa bị bệnh:

Mô liếp thoát nước tốt, xử lý đất, cải tạo đất, sử dụng phân hữu cơ và nấm đối kháng trico bảo vệ vùng rễ.

Cắt cành tạo tán thông thoáng vùng gốc, tạo ánh nắng, giảm áp lực sâu bệnh.

Dinh dưỡng cân đối bổ sung vi lượng, trung vi lượng, amino acid.

Biện pháp hóa học

• Khi cây bị nấm phytophthora gây hại tấn công

Tưới thuốc bệnh định kỳ trên nền đất quanh gốc khi cây từ năm thứ hai trở lên tưới đầu mùa mưa và cuối mùa mưa.

Sử dụng hoạt chất thuốc bệnh để phòng ngừa như:

• Metalaxyl hoặc Mefenoxam;
• Dimethomorph;
• Fosetyl Aluminium;
• Mancozeb;
• Cymoxanil;
• Phosphonate.

4. Hướng dẫn phòng trị cây bị nứt thân xì mủ do nấm phytophthora gây hại

Bước 1: Phun thuốc làm khô vết bệnh nứt thân xì mủ

Phun ướt đẫm toàn thân cây và lá cành, đợi vết bệnh khô

Bước 2: Cạo cắt bỏ vết bệnh

(loại bỏ phần hư đem ra khỏi vườn)

Bước 3: Quét thuốc

Sử dụng thuốc bệnh Hiệu béc tưới MKA pha với liều 100g/ 0,5 lít nước quét lên vết bệnh trên thân cây.

Lặp lại lần 2 nếu cây nặng thì luân phiên hoạt chất khác sau 5-7 ngày.

Bước 4: Xới gốc, tưới thuốc bệnh Metalaxyl liều 1g/ lít nước, tưới ướt đẫm vùng gốc đã xới và có thể tưới cùng thuốc tuyến trùng để quản lý.

Lặp lại lần 2 nếu cây nặng và cách nhau khoảng 5-7 ngày

Bước 5: Dinh dưỡng phục hồi

Qua lá: phun Vi lượng, trung vi lượng, amino acid

Qua gốc: Kết hợp Humic + hữu cơ vi sinh + Lân. Thường xuyên bổ sung nấm trichoderma để đối kháng nâm Phytophora.

Thoát nước tốt và hạ mực thủy cấp

5. Sau khi cây hết bệnh

Sau khi cây đã hết bệnh bà con cần phục hồi. 

Qua gốc: bón thêm phân hữu cơ và trichoderma hoặc kết hợp thêm Humic. Tạo điều kiện dinh dưỡng lý tưởng giúp rễ cây phục hồi và phát triển nhanh chóng. Đồng thời trichoderma sẽ giúp bảo vệ vùng rễ trước nấm bệnh gây hại.

Qua lá: Bổ sung dinh dưỡng cân đối như vi lượng, amino acid, hữu cơ dạng nước để giúp cây phục hồi sau bệnh hại.

6. Kết luận

Trong điều kiện thời tiết mưa nhiều nền đất ẩm ướt nấm phytophthora dễ phát triển và gây hại. Do đó bà con cần phát hiện và phòng trị bệnh ngay từ ban đầu để tránh nhwungx thiệt hại nặng trên cây trồng. Để được hỗ trợ tư vấn thêm về kỹ thuật cây trồng bà con hãy liên hệ ngay về số điện thoại 0984 279 538 Đội kỹ thuật thăm vườn Mekongagri sẽ hỗ trợ tư vấn hoàn toàn MIỄN PHÍ giúp bà con hiểu rõ hơn về các phòng trị nứt thân xì mủ trên sầu riêng do nấm gây hại phytopthora.

XEM THÊM:

4 Lưu ý trước khi trồng sầu riêng